Katar sienny często bywa mylony z bakteryjnym zapaleniem zatok. Bardzo ważne jest rozróżnianie tych schorzeń, ponieważ leczenie alergicznego nieżytu nosa antybiotykami może doprowadzić do osłabienia organizmu.
Przyczyny kataru siennego
Katar sienny jest powodowany wdychaniem unoszących się w powietrzu alergenów, które po dostaniu się do przewodów nosowych doprowadzają do powstania stanu zapalnego błony śluzowej w wyniku czego dochodzi do jej obrzęku.. Do powstania tego rodzaju nieżytu nosa przyczyniają się:
- pyłki traw, kwiatów, drzew,
- sierść kotów, psów, królików, koni,
- kurz i roztocza,
- pierze,
- pleśń.
Katar sienny określany bywa jako pyłkowica, ponieważ najczęściej powodują go pyłki. U mieszkańców dużych aglomeracji przebieg kataru alergicznego jest bardzo dotkliwy, ponieważ drobinki roślin są dodatkowo zanieczyszczone spalinami.
Objawy i skutki alergicznego nieżytu nosa
Katar sienny charakteryzują następujące symptomy:
- wodnista, przezroczysta wydzielina z nosa, może być bardzo obfita lub bardzo skąpa,
- opuchnięcie i zaczerwienienie powiek,
- niemożność swobodnego oddychania przez nos - jest on częściowo lub całkowicie zatkany,
- swędzenie i łzawienie oczu, współwystępujące z ich zaczerwienieniem,
- światłowstręt,
- nasilenie objawów w czasie pobytu na zewnątrz lub kontaktu ze zwierzętami,
- zaczerwienienie twarzy oraz płatków nosa,
- podkrążone oczy,
- częste manipulowanie przy nosie powodujące pękanie w nim naczyń krwionośnych, czyli krwawienia,
- oddychanie przez usta,
- upośledzenie zmysłów powonienia i smaku,
- obrzęk i bolesność górnej wargi (niekiedy nawet nadmierne przesuszenie) spowodowane częstym wycieraniem nosa,
- odchrząkiwanie, a nawet chrypka z powodu spływającej po tylnej ścianie gardła wydzieliny.
U dzieci często występuje również tzw. salut alergiczny, czyli częste pocieranie ręką swędzącego i "cieknącego" nosa. Takie zachowanie może prowadzić do powstania poprzecznej zmarszczki na grzbiecie nosa. Częste również w katarze siennym oddychanie przez usta może doprowadzić do powstania wad zgryzu. Uporczywe dotykanie i drapanie swędzących oczu może być przyczyną alergicznego zapalenia spojówek.
Ile trwa katar sienny?
Jeżeli alergiczny nieżyt nosa utrzymuje się dłużej niż 7 - 10 dni i dodatkowo nie towarzyszą mu, żadne dolegliwości wskazujące na infekcję lub przeziębienie, konieczna jest wizyta u lekarza i podjęcie leczenia.
Katar sienny może wystąpić nagle, np. w czasie głaskania psa, i trwać zaledwie kilka godzin do czasu eliminacji alergenu. Jeżeli spowodowany jest kurzem lub pyłkami, staje się schorzeniem przewlekłym trwającym od kilku do nawet kilkunastu tygodni.
Leczenie i profilaktyka kataru alergicznego
Nieleczony katar sienny może z czasem się nasilać, co w skrajnych przypadkach prowadzi do rozwoju astmy. Terapia polega przede wszystkim na łagodzeniu dokuczliwych objawów, czyli:
- stosowaniu leków sterydowych i kropli na katar alergiczny obkurczających i uszczelniających błonę śluzową nosa,
- immunoterapii, czyli odczulaniu za pomocą podawanych regularnie w stopniowo zwiększanych dawkach alergenów w formie szczepionek,
- przyjmowaniu leków antyhistaminowych, hamujących reakcję alergiczną organizmu,
- unikaniu kontaktu z alergenem,
- płukaniu nosa specjalnymi kroplami, które udrażniają i oczyszczają błony śluzowe z alergenu, przed wyjściem na zewnątrz można zakroplić nos kroplami zawierającymi ektoinę, która tworzy ochronną warstwę uniemożliwiającą wnikanie alergenów, dodatkowo nawilża i sprzyja regeneracji śluzówki,
- stosowaniu kropli do oczu w celu profilaktyki zapalenia spojówek.
Katar sienny (szczególnie pyłkowicę) charakteryzuje sezonowość. Oznacza to, że symptomy nasilają się w czasie wzmożonego pylenia rośliny, która powoduje uczulenie. Wówczas najlepiej jest unikać długich spacerów, a leki antyhistaminowe zacząć przyjmować w momencie, gdy wystąpią pierwsze objawy.
W czasie kataru siennego należy szczególnie dbać o higienę soczewek kontaktowych, a najlepiej zrezygnować z nich na rzecz okularów. Warto też chronić oczy przed promieniami UV, np. kapeluszem, czapką z daszkiem lub okularami przeciwsłonecznymi.